۸۱: محاسبه وزن ایده آل

وزن ایده آل هر فرد چگونه و با چه معیاری سنجیده می‌شود؟ علاوه بر اینکه چاقی ایجاد بیماری می‌کند آیا لاغری و کمبود هم عوارض سوئی به همراه دارد؟
راه افزایش وزن از طریق تغذیه طبیعی چیست؟

برای محاسبه وزن «ایده‌آل» چارتها و جدولهای متفاوتی وجود دارد. فرمولی که اکثرا توسط پزشکان برای تجزیه و تحلیل وزن افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد به قرار زیر است:
وزن را بر حسب کیلوگرم بر مجذور قد بر حسب متر تقسیم کنید .
گفته می‌شود که وزن ایده‌آل فرد در محاسبه با فرمول بالا باید بین حدود 23.5-18.5 باشد. یعنی اگر عدد بدست آمده کمتر از 18.5 باشد فرد لاغر محسوب شده و اگر بیشتر از 23.5 چاق یا دارای اضافه وزن.
به نظرمن چون بدن افراد مختلف متفاوت است هیچ فرمولی که با آن بتوان همه را به یکسان سنجید وجود ندارد. فرمولها تنها راهنما هستند و نباید به آنها ارزش مطلق داده بر مبنای آنها نتیجه‌گیری‌های سلامتی یا بیماری کرد.
بطور کلی بنظر می‌رسد که در طبیعت لاغری بخصوص اگر در نتیجه کم خوردن یا مصرف کمتر کالری غذایی باشد به چاقی ازجحیت دارد. آزمایشات بسیاری نشان داده‌اند که مصرف کمتر کالری غذایی باعث سلامتی و طول عمر بیشتر می‌گردد. البته میدانیم که لاغری همواره به معنای کم خوری نبوده همانطور که چاقی به معنای زیاده از حد خوردن نیست.
وزن بدن به عوامل مختلف بستگی دارد. از این عوام می‌توان عامل ارثی، ساختمان فردی بدن، نوع غذا، میزان غذا، میزان فعالیت بدنی و… را نام برد.
اضافه وزن و کمبود وزن هر دو می‌توانند در اثر سوء تغذیه ایجاد شوند. تجربه من این است که اگر شخصی از رژیم غذایی مناسب و سالم برخوردار باشد پس از مدتی بدن وزن طبیعی خود را بدست آورده و در آن ثابت می‌ماند. بنظر می‌رسد که رژیم غذایی مناسب و سالم رژیم غذایی مبتنی بر مصرف گیاهان است. در این رژیم بین 100-85 درصد از مواد غذایی شامل سبزیجات و میوه‌جات خام و تازه بوده و 15-0 درصد بقیه شامل غلات و حبوبات، سبزیجات پخته و مغزها و دانه‌ها می‌باشد. صرفنظر از اینکه وزن یا اندازه بدن شخص چیست نشانه‌های زیر علائم بدنی سالم بوده و معمولا بدن سالم وزن «ایده‌آل» خود را خودبه‌خود بدست خواهد آورد:
1- انرژی، نشاط و احساس درونی سلامتی وجود دارد.
2- روحیه مثبت بوده به آینده نظر دارد.
3- پوست، مو، صورت وبدن درخشان، با نشاط و سالم است و حس سرزندگی، انرژی و فعالیت از بدن ساطع شده به اطراف سرایت می‌کند.
4- بیماری وجود نداشته یا دوره و میزان آن کوتاه و جزئی است.
5- وزن بدن تقریبا ثابت بوده و بیش از یکی دو کیلو بالا و پایین نمی‌رود.
کمبود وزن زمانی نگران کننده و بیمارگونه است که شخص دچار خستگی و بی‌حالی و ضعف دائم بوده و به دفعات متعدد و متوالی بیمار گردد. او همچنین توان فعالیتهای بدنی نداشته و دچار اختلالاتی نظیر بی‌خوابی وبی‌اشتهایی نیز می‌باشد. در این صورت کمبود وزن می‌تواند همراه با عوارض سویی از قبیل پوکی استخوان، اختلالات هضم و جذب، کم کاری غدد و غیره نیز باشد.
باید دانست که کمبود وزن خود یک نشانه است نه علت. بدین معنا که این کمبود وزن نیست که باعث بیماری و اختلال در اعمال حیاتی بدن می‌گردد بلکه آنچه در بدن ایجاد اختلال نموده کمبود وزن را نیز بوجود می‌آورد.
بنابراین اگر از حس سلامتی و بقول معرف بنیه خوب برخوردارید نگران وزن خود نباشید اما اگر برعکس احساس بیماری و خستگی و ضعف بدنی دارید آنگاه باید به عوامل درونی و بیرونی بدن خود توجه کرده رژیم غذایی سالم پیشه نموده و فاکتورهای لازم برای سلامت را رعایت کنید. این فاکتورها علاوه بر رژیم غذایی درست چنانکه می‌دانید خواب و استراحت کافی، ورزش در هوای آزاد، استفاده از اکسیژن فراوان با بودن در طبیعت، دوربودن از سموم و پاکسازی بدن از مواد زائد و سمی توسط دوره‌های روزه‌ آب یا مصرف آب سبزیجات و میوه‌جات، آرامش خیال، قناعت، عشق ورزیدن به حیات در هر شکل آن، پیشه کردن حرفه‌ای که مورد علاقه فرد می‌باشد، توان بروز استعدادهای فردی و مصرف فراوان آب پاکیزه و استفاده از نور آفتاب برروی پوست به میزان مناسب می‌باشد. برای افزایش وزن طبیعی آسانترین راه خوردن بیشتر غذاهای پرکالری مانند مغزها و دانه‌ها و میوه‌های خشک شده است. هرچند باید توجه کرد که در این صورت گرفتن چند کیلو وزن اضافه به معانی سلامتی بیشتر نبوده وزنی که از این طریق حاصل می‌شود لزوما باعث ازدیاد انرژی حیاتی بدن نمی‌گردد.
چنانکه گفتم اگر فرد دارای رژیم غذایی مناسب و سالمی باشد بدن پس از مدت زمانی وزن ایده‌آل خود را پیدا کرده در آن وزن ثابت می‌ماند.
در حقیقت هر فردی خود بیش از هر چارت و فرمولی می‌داند که چه وزنی برایش بهترین است برخی با گرفتن چند کیلویی وزن اضافه احساس انرژی، سلامتی و نشاط بیشتری می‌کنند برخی با از دست دادن آن. در مورد اول از موادی که کالری فشرده‌تری نسبت به حجم خود دارند نظیر مغزها، دانه‌ها (کنجد ـ شاهدانه)، میوه‌های خشک شیرین، آووکادو و مقدار فراوان جوانه‌های حبوبات می‌توان استفاده نمود.
ورزشهای ماهیچه‌ساز باعث سنگینی وزن بدن شده و در حقیقت در شکل ظاهری آن نیز تاثیر مثبت می‌گذارند. این ورزشها هم برای اضافه وزن توصیه می‌گردند.
در خاتمه باید اضافه کنم که از دست دادن ناگهانی وزن در فردی که تقریبا همواره وزن ثابت و خاصی داشته می‌تواند علامت اختلالاتی بیمارگونه در بدن باشد و باید مورد بررسی قرار گیرد.