(این مقاله در نقد تبلیغات رسانه‌ها برای روز جهانی “شیر” نوشته شد) 
هیچ موجودی در طبیعت به اندازه ی انسان در مورد غذای مناسب خود دچار گیجی و سردرگمی نیست
در کمتر از صد سال اخیر صدها هزار -اگر نه میلیونها – تحقیق و آزمایش در مورد غذای مورد نیاز بشر٬ ترکیبات و مواد سازنده ی آن انجام گردیده و جالب اینکه در صد سال گذشته میزان بیماریهای مختلف ناشی از تغذیه نادرست مانند دیابت ٬ بیماریهای قلب و غروق ٬ انواع سرطان ٬ چاقی ٬ بیماریهای مختلف دستگاه گوارش از جمله سو هاضمه و بیماری کبد چرب ٬ کلسترول بالا ٬ بیماری فشار خون٬ پوکی استخوان و… افزایش روز افزون داشته است.
در حقیقت هیچ موجودی در طبیعت به اندازه ی انسان بیمار نیست.
براستی شما دانشمندان و صاحبان علوم اندیشیده اید که این تناقض از کجا بر میخیزد؟ چگونه است که انسان با صرف اینهمه سرمایه ی مالی و جانی و اینهمه انرژی جهت تحقیقات غذایی روز به روز بیمارتر میگردد؟
انسان همچنان که در سایر امورات زندگی ٬ در تفذیه نیز قوانین طبیعت را زیر پا نهاده ٬ از غذای اصلی خود دور افتاده و از موادی تغذیه میکندکه در طبیعت برایش مقرر نگردیده است.
روز جهانی شیر عنوان پر طمطراق و زیبایی است. شیر بدرستی نوشابه ی حیات است ولی شیر که و چه و برای که و چه؟
البته در عنوان بالا لفظ شیر بطور عام مترادف با شیر گاو قرار گرفته. پس چطور است این روز را «روز جهانی شیر گاو یا بز برای انسان » بنامیم؟
شیر هر موجودی برای نوزاد آن موجود پر ارزشترین و ضروری ترین غذا میباشد اما هیچ موجودی در طبیعت پس از طی دوره نوزادی به نوشیدن شیر ادامه نمیدهد . این تنها انسان است که در بزرگسالی هم اصرار بر مصرف شیر دارد. و همچنین هیچ موجودی در طبیعت مگر در شرایط استثنایی از شیر موجودات دیگر استفاده نمیکند.
سوال اینجاست که پس چگونه است که انسان در بزرگسالی از شیر انسان- شیر مادر – تفدیه نمیکند؟
۱)شیر غذای مناسبی برای بزرگسالان نبوده و مصرف آن حتی میتواند خطرناک هم باشد.
اولین دلیل این مدعا اینکه طبیعت مصرف شیر را برای بزرگسالان در نظر نگرفته است. عدم تحمل لاکتوز یا قند شیر که در اکثر افراد دیده میشود به این دلیل است که در سن بین دو تا چهار سالگی ژن مخصوص تولید آنزیمی که مسئولیت هضم قند شیر را به عهده دارد بطور طبیعی در بدن غیر فعال میگردد.
دلیل دیگر اینکه تولید شیر در پستان کلیه ی پستانداران پس از اینکه نوزادانشان دوره ی نوزادی را پشت سر گذاردند خود به خود قطع میگردد.
۲) فاکتورهای رشد موجود در شیر به نام فاکتورهای رشد مشابه انسولین یا IGF-1 که برای رشد سریع نوزادان ضروری می باشند در رشد سلولهای سرطانی در بزرگسالان نقش دارند.
علاوه بر این rbGH, recombinant growth hormone که توسط روش مهندسی ژنتیک تهیه و برای رشد بیشتر و سریعتر دامها به آنان داده میشود بر میزان این فاکتور رشد مشابه انسولین و در نتیجه سرطانزایی شیر میافزاید
برخی منابع:
Cancer Gene Therapies, 2000 Mar, 7:3 –
FDA review of genetically engineered milk, – Science, vol 249, 8/12/90
Journal of Institute of Health, 1993, 3-
۳) در عین حال که شیر مادر بهترین غذا برای نوزاد انسان بوده عوامل مختلف ایمنی را به بدن نوزاد منتقل میکند شیر گاو یکی از عوامل شناخته شده در تولید آسم ٬ آلرژی های مختلف ٬ سینوزیت و عفونت گوش میانی در کودکان و نوزادان است. پروتیئن شیر یکی از شناخته شده ترین عوامل تولید آلرژی از جمله عوارض پوستی در نوزادان و کودکان میباشد. که تنها راه درمان آن اجتناب از مصرف شیر است.
برخی منابع:
Pediatrics-Allergy-Immunology, August 1994, 5 Supplement
۴) تحقیقات فراوانی نقش مصرف شیر گاو در تولید دیابت نوع یک و دو در نوجوانان و جوانان را تایید میکنند. آنتی بادی های بتا کازئین یا پروتئین شیر در بیش از یک سوم بیماران دیابتی نوع یک دیده میشود. این آنتی بادی بطور طبیعی در انسان وجود نداشته و در اثر مصرف شیر بوجود میاید.
برخی منابع:
Diabetologia, 1994; 37-
The Lancet, October, 1996, 348-
The Lancet, Dec 14, 1996-
Pediatrics, July 1992;89-
۵) کازٍئین یا پروتئین شیر همچنین در تولید سرطانهای مختلف مانند سرطان پروستات ٬ کبد نقش دارد.
T.Colin Campbell, PhD , The China Study, pp 65-66 first edition 2006
۶) پروتئین شیر مانند پروتئین سایر مواد حیوانی از در صد بالایی از اسید آمینه های سولفور دار تشکیل گردیده که بعد از سوخت و ساز با تولید اسیدهای قوی مانند اسید سولفوریک در بدن باعث اسیدی شدن بدن گردیده و نهایتا با استخراج کلسیم استخوانها به میزان پوکی استخوان میافزاید. به همین دلیل کشورهای اسکاندیناوی که بیشترین مصرف شیر و مواد لبنی را دارا میباشند همچنین دارای بیشترین میزان پوکی استخوان نیز میباشند
Nutrition Action Healthletter, June 1992;50
۷) نقش مصرف شیر و مواد لبنی در ایجاد بیماریهای قلب و عروق غیر قابل انکار است.
و این تنها به خاطر وجود کلسترول و چربی های اشباع شده در شیر و محصولات لبنی نبوده بلکه تحقیقات نشان میدهند که در بیماران قلبی آنتی بادی های ضد پروتئین شیر دیده میشوند در حالیکه در افراد عادی این انتی بادی ها وجود ندارند.
برخی منابع:
-The Lancet, ii; 205-20-
Survey of Mortality Tates and Food
Consumption Statistics of 24 Countries, Medical Hypothesis, 7:907-918, 1981-
European Journal of Clinical Nutrition, 48, 1994
۸) شیر در تولید جوشهای صورت ٬ چاقی و اضافه وزن٬ ایجاد کم خونی بخصوص در نوزادان بدلیل ایجاد التهابات روده ای و خونریزیهای میکروسکوپی ٬ شدت بخشیدن و یا ایجاد کولیتهای مختلف از جمله کولیت اولسروز ٬ بیماریهای خود ایمنی و بسیاری عوارض دیگر نقش دارد.
برخی منابع:
Journal of Dairy Science, 1991;74(11
Endocrinology, 1999 Sep, 140:9
۹) شیر پاستوریزه شده بسیاری از ویتامینها و آنزیمهای خود را از دست میدهد. از جمله ویتامین د شیر از بین رفته ویتامین د مصنوعی را پس از پروسه ی پاستوریزه شدن بدان اضافه میکنند. در مورد میزان جذب و همچنین سلامت این ویتامین د مصنوعی برای بدن اطلاعات ضد و نقیض فراوانی وجود دارد.
هیچ موجودی در طبیعت به جز انسان شیر را پاستوریزه نمیکند. پاستوریزه کردن بدلیل وجود میکروبهای فراوان موجود در شیر دامهای مختلف میباشد. پس اصلا چرا باید این ماده ی آلوده به میکربهای بیماری زا را مصرف نمود در حالیکه بشر دسترسی به منابع بسیار با صرفه تر و سالمتر غذایی از جمله گیاهان مختلف دارد؟
۱۰) امروزه دامداریها یکی از بزرگترین منابع تخریب طبیعت ٬ تولید گازهای گلخانه ای ٬ آلودگی آب و خاک و از بین بردن جنگلها میباشند. تولید محصولات حیوانی یکی از گرانترین و کم صرفه ترین روشهای تولید مواد غذایی برای بشر میباشد.
پروتئینهای حیوانی برای بشر مضر بوده در تولید بیماریهای کشنده ی قرن حاضر نقش دارند.
مصرف یک لیوان آب اسفناج ٬ کاهو ٬ کرفس و جعفری در روز نه تنها از نظر مقدار بلکه از نظر کیفیت بر پروتین یک لیوان شیر ارجحیت دارد در عین حال که از چربی های مضر و کلسترول نیز بری بوده علاوه بر همه ی اینها مقدار قابل توجهی از ویتامینها و آنزیمهاو مواد معدنی مختلف را نیز به بدن شما و فرزندان شما میرساند
در مضرات مصرف شیر گاو بسیار بیشتر میتوان نوشت ولی همین بس که بگوییم که امروزه شیر ملقمه ای نا سالم از آنتی بیوتیکها ٬مواد دفع آفات نباتی هورمونهای رشد خورانده شده به گاوها ٬ انواع میکربها ی بیماری زا که دامداریها و ساکنان آن یعنی دامها را بطور روزمره مبتلا میکنند و مواد ساختگی و اضافه شده مانند ویتامین د و آ میباشند.
با احترام
دکتر زرین آذز
فوق تخصص در بیماریهای کبد و دستگاه گوارش و تغذیه
کالیفرنیای جنوبی
بهمن ۱۳۸۹