۸۸: بارداری و تغذیه گیاهی

در مورد تغذیه در هنگام بارداری توضیح دهید؟

چند سوال در رابطه با رژیم خام/گیاهخواری در دوران بارداری و نگرانی‌های موجود در پزشکان و افراد فامیل دراین مورد دریافت کردم که بطور کلی پاسخ می‌دهم.
رژیم گیاه/خام‌خواری مناسب و بالانس، نه تنها مشکلی در دوران بارداری برای مادر و جنین بوجود نمی‌آورد بلکه باعث سلامتی بیشتر هر دو بخصوص نوزاد نیز می‌گردد.
این تصور که روش تغذیه گیاه/خام‌خواری تغذیه‌ای نامناسب برای برخی شرایط است را باید به کلی دور انداخت و فراموش کرد. این باور از آنجا سرچشمه می‌گیرد که گیاهخواری رژیم غذایی پست‌تر و ناکامل‌تر از گوشتخواری و همه‌چیزخواری است. در حقیقت عکس این قضیه صادق است. بدون نگرانی‌های بی‌مورد یک نگاه کلی به نوع تغذیه و روش زندگی خود بیندازید. بطور کلی آنچه که برای شما خوب است برای جنین (فرزندتان) نیز خوب بوده و باعث سلامتی او می‌گردد.
گفته می‌شود که شخص باردار باید به اندازه دو نفر غذا بخورد. اگر چه حقیقتی در این حرف نهفته است ولی فراموش نکنید که آن فرد دوم بسیار کوچک بوده و در نهایت، بعد از نه ماه، حداکثر 5 کیلو وزن خواهد داشت. بنابراین زیاده روی در خوردن می‌تواند به سلامت مادر و جنین لطمه وارد آورد. اما کیفیت مواد غذایی در این دوره بسیار مهم است و باید از مصرف غذاهای پرکالری که هیچگونه ارزش غذایی ندارند مانند شیرینی‌جات اکیدا خودداری شود. طبق معمول همچنین باید از مصرف غذاهای آماده، بسته‌بندی شده، کنسروها، انواع نوشابه‌ها و غذاهای دارای مواد شیمیایی و رنگهای اضافه شده نیز پرهیز کرد. مصرف نمک را نیز باید به حداقل رساند.
لازم به تاکید است که توجه و تمرکز شما نباید روی وزن و ترازو بلکه بر کیفیت غذای مصرفی است که باید قرار گیرد. اگر برمبنای حس گرسنگی و نیاز بدن غذا بخورید و از غذاهای با کیفیت غذایی بالا استفاده کنید مسئله وزن بخودی خود درست خواهد شد.
اگر هرروز از انواع غذاهای پروتئین‌دار (دانه‌ها، مغزها، حبوبات، جوانه‌ها) و به مقدار فراوان از سبزیهای برگ‌دار و سبز و میوه‌جات تازه استفاده کنید همه نیازهای غذایی خود و کودکتان تأمین خواهد شد.
معمولا در دوران بارداری توجه ویژه به مصرف مواد زیر لازم است:
1- آهن: در انواع لوبیاها به صورت پخته یا جوانه زنده، عدس، اسفناج خام بصورت افشرده و یا خام در سالاد، کشمش (از انگوری که بدون مصرف مواد شیمیایی به عمل آمده باشد) به مقدار کافی وجود دارد. غلات سبوس‌دار و کامل هم دارای آهن می‌باشند بخصوص جوانه آنها.
مصرف ویتامین ث فراوان به صورت میوه‌جات و سبزیجات تازه، میزان جذب آهن را بالا برده و مصرف چای و قهوه باعث کاهش جذب آن می‌شود.
از مصرف مکمل آهن که می‌تواند اثرات سمی داشته باشد خودداری کنید مگر دارای کم خونی واقعی باشید.
2- کلسیم: برای ساختن دندانها و استخوانهای جنین لازم است. کلسیم به مقدار فراوان در انواع سبزیهای سبز برگدار مانند برگ شلغم و چغندر و برگ گیاه خردل که بصورت خودرو در این فصل به مقدار فراوان در همه جا می‌روید و از آن می‌توان در سالاد یا برای آبگیری استفاده کرد وجود دارد. کنجد سرشار از کلسیم است. کنجد خام را بعد از چند ساعت خیس دادن می‌توانند با خرما مصرف کنید یا از آن شیر و کره بسازید و هر روز مصرف کنید.
انجیر تازه و خشک بدون (مواد شیمیایی)، انواع لوبیاها و کلم بروکلی از منابع غنی کلسیم می‌باشد.
دانه خام آفتاب گردان بصورت جوانه زده، یا با تهیه شیر و یا کره آن و همچنین بادام خام هم منابع غنی کلسیم می‌باشند.
لازم است گفته شود که در دوران بارداری قابلیت جذب کلسیم در روده‌ها بالا رفته و طبیعت، سلامت دندانها و استخوانهای کودک شما را با جذب بیشتر کلسیم از مواد غذایی تأمین می‌کند.
از مصرف شیر گاو یا حیوانات دیگر اکیدا خودداری کنید. در صورت اجرای این نکات نیاز به مصرف مکمل نیست.
3- عنصر روی: در رشد جنین نقش دارد. غلات و حبوبات منابع خوب روی هستند. مغزها نیز بصورت خام دارای روی فراوان می‌باشند. از شیر بادام تازه و تهیه شده در خانه بصورت روزمره استفاده کنید. جوانه غلات و حبوبات بهترین منبع روی می‌باشند. اسفناج، ذرت، نخود فرنگی، قارچ و لوبیاها و برنج سبوس‌دار همچنین منابع روی هستند.
4- ویتامین گروه ب و ب12: ویتامینهای گروه ب بطور کلی در حبوبات و نخود و لوبیای سبز و همچنین در غلات کامل و سبوس دار و در مغزها وجود دارند که می‌توانید بصورت پخته یا جوانه زده در سالاد استفاده کنید.
نیاز بدن به ویتامین ب12 در دوران بارداری بیشتر است بنابراین توصیه می‌شود که میزان آن در خون کنترل شود. بهترین آزمایش ب12 در حقیقت میزان متابولیست‌های آن در ادرار بخصوص اسید متیل مالونیک می‌باشد. اگر دچار کمبود ویتامین ب12 هستید تزریق ماهانه آن، ماهی یکبار در ابتدای دوران بارداری توصیه می‌شود.
5- اسید فولیک: گیاهخواران از نظر این ویتامین دچار نگرانی نیستند زیرا به مقدار فراوان در غذاهای گیاهی موجود است. گوشتخواران معمولا دچار کمبود این ویتامین می‌گردند. که موضوع بحث ما نیست. این ماده در اسفناج، لوبیا چشم بلبلی، کلم دگمه‌ای (بروکسل)، کلم برگ حبوبات سبز، فندق، انواع سبزیجات بهاره و کلم بروکلی به مقدار فراوان موجود است.
6- اسیدهای چرب ضروری: برای رشد و تکامل مغز و دستگاه عصبی کودک مورد نیازند. این اسیدها به مقدار فراوان در انواع دانه‌ها و مغزها از جمله شاهدانه خام (که باید بطور مرتب مصرف شود) و کوبیده دانه کتان (Flax seed) وجود دارند. مصرف آووکادو همیشه بخصوص در دوران بارداری به مقدار فراوان توصیه می‌شود.
شیر نارگیل تازه و جوان (اگر پیدا بشود) نیز منبع بسیار خوب اسیدهای چرب ضروری است. ولی از مصرف نارگیل کهنه شده و کپک زده خودداری کنید.
نکات لازم دیگر اینکه:
– از یبوست تا حد ممکن جلوگیری کنید. این مسئله البته در گیاهخواران بسیار نادر بوده و در زنان بارداری که مصرف مواد حیوانی دارند در دوران حاملگی شایع است. بنابراین با استفاده از مقدار فراوان سبزیجات و میوه‌جات تازه و غلات و حبوبات کامل و سبوس‌دار بصورت پخته یا جوانه زده الیاف و فیبر لازم و فراوان را به بدن برسانید.
– از مصرف هرگونه دارو و یا مکمل غیر از آنچه در اینجا ذکر شد خودداری کنید مگر در شرایط اورژانس.
– قسمت اعظم غذاهای خود را بصورت خام مصرف کنید تا بالاترین و غنی‌ترین نوع مواد غذایی را به بدن خود و کودک خود برسانید.
– از سیگار، مصرف چای و قهوه و مشروبات الکلی (!) خودداری کنید.
– به خاطر داشته باشید که بارداری و زایمان پدیده‌های بسیار طبیعی و فیزیولوژیک بوده بطور روزمره در سطح کره زمین و در میان تمام موجودات اتفاق می‌افتد هر چند که طب مدرن این پدیده‌های طبیعی را نیز تبدیل به عملی غیرعادی کرده برای آن انواع بایدها و شایدها آفریده است.
در امریکا امروزه گرایشی به زایمان طبیعی در خانه وجود دارد که در نتیجه مشاهده شیوه مکانیکی زایمان در بیمارستانها و اثرات نامطلوب آن بر جنین و بر مادر پا گرفته است. کتابهای مختلفی در این زمینه به زبان انگلیسی به چاپ رسیده که در صورت تمایل می‌توانم نام آنها را برایتان بفرستم.
– از نظر فکری آماده باشید که بعد از زایمان حتما از شیر مادر برای تغذیه فرزند خود استفاده کنید تا کودکی قوی و سالم داشته باشید.
در خاتمه باید برای راحتی خیال شما، پزشکتان و افراد خانواده اضافه کنم که در تحقیقی که برروی 1700 زن باردار وگن در سال 1987 در ایالت تنسی آمریکا انجام شد مشکلات و مسائل دوران حاملگی بسیار نادر بود. در حدود بیست سال مطالعه تنها یک مورد پره‌اکلمپسیا مشاهده گردید. پره‌اکلمپسیا که همراه با بالا بودن فشار خون، ترشح پروتئین در ادرار و افزایش غیرعادی وزن به دلیل تجمع مایع در بدن مادر است در حدود 2 درصد حاملگی‌ها در افراد همه چیزخوار و گوشتخوار دیده می‌شود.
در این تحقیق همچنین عنوان شده است که در گیاهخواران تنها 1 درصد زایمان‌ها توسط سزارین انجام گردید در حالیکه میزان سزارین در همه‌چیزخواران بسیار بسیار بیشتر از این‌ها می‌باشد.
امیدوارم که این نوشته کمکی به روشن شدن برخی ابهامات و نگرانی‌ها بوده باشد.
آرزوی دورانی دلپذیر و سالم برای شما و کودک نازنینتان دارم.
افشرده سبزیجات بخصوص کرفس را فراموش نکنید و همه روزه جزو مواد غذایی مورد مصرف خود قرار دهید.