بیماری دیابت شامل مجموعه‌ای از اختلالات متابولیکی بدن است که بروز آن بصورت اختلال در سوخت و ساز کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها و در نتیجه بالا بودن بیش از حد طبیعی قند خون می‌باشد. در گذشته باور بر این بود که دیابت بیماری غدهٔ پانکراس است. امروزه می‌دانیم که این بیماری بخشی از مجموعهٔ التهاب عمومی و اختلال در کار متابولیسم بدن می‌باشد که با کل بدن و نه با یک ارگان خاص سرو کار دارد اگر چه بروز این التهاب عمومی در نهایت به اختلال در کار پانکراس و سلولهای تولید کنندهٔ انسولین می‌انجامد.
پانکراس غده ایست که در سمت چپ بدن و در زیر معده قرار گرفته و توسط ترشح هورمونهای مختلف از جمله انسولین و همچنین ترشح آنزیمهای گوارشی در کار سوخت و ساز و هضم و جذب مواد غذایی نقش اساسی بازی می‌کند. انسولین یکی از هورمونهایی است که با تأثیر بر سوخت و ساز کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها در تنظیم قند خون دخالت دارد. تمایل انسولین به کاهش و ذخیرهٔ قند خون از طریق جذب آن به داخل سلولهای ماهیچه‌ای و سلولهای چربی است. انسولین همچنین با جلوگیری از عمل تولید گلوکز از گلیکوژن ذخیره در کبد باعث پایین آوردن قند خون می‌گردد. در صورت پایین بودن بیش از حد طبیعی و یا در زمانی که به قند بیشتری برای تولید انرژی در خون نیاز است بدن با ترشح هورمونهایی دیگر وارد پروسهٔ ساختن گلوکز از گلیکوژن ذخیره در کبد وسپس از سلولهای ماهیچه‌ای می‌گردد. باید دانست که تنظیم قند خون نیز مانند دیگر اعمال حیاتی بدن پروسه‌ای پویا، دینامیک و پیچیده می‌باشد که در آن هورمون‌ها و غدد و آنزیم‌ها و اعضای دیگری جز پانکراس دخالت دارند. درک این مسئله از زاویهٔ برخورد به بیماری دیابت و درمان آن حائز اهمیت می‌باشد.
افزایش بیش از حد قند خون در بیماری دیابت یا به دلیل کاهش تولید انسولین (دیابت نوع اول) و یا به دلیل بالا بودن مقاومت دیوارهٔ سلولی به عمل انسولین در نتیجهٔ اختلال متابولیکی و التهاب عمومی بدن می‌باشد که با نام دیابت نوع دوم مشخص می‌شود.
بیماری دیابت را کشندهٔ آرام نامیده‌اند چرا که این بیماری در نهایت دامنهٔ وسیعی از مشکلات سلامتی را بوجود می‌آورد بطوریکه تقریباً هیچ عضوی در بدن از تأثیر منفی بالا بودن قند خون در امان نخواهد بود. به همین دلیل درمان ریشه‌ای این بیماری از اهمیت ویژه برخوردار است.
دیابت به سه دسته تقسیم می‌شود:
دیابت نوع اول
که حدود ۵ درصد از کل دیابت‌ها را تشکیل می‌دهد در سنین کودکی بروز نموده و پیدایش آن بدلیل کاهش ترشح انسولین توسط پانکراس می‌باشد. این کاهش نتیجهٔ از بین رفتن سلولهای بتای پانکراس که مسئول ترشح انسولین می‌باشند است. از بین رفتن این سلول‌ها را به اختلالات خود ایمنی، بیماریهای ویروسی و یا دلایل ژنتیک نسبت می‌دهند ولی بطور کلی علت این بیماری نامشخص بیان می‌شود اگر چه بسیاری از مطالعات و تحقیقات بر تأثیرات تغذیه‌ای در دوران نوزادی و کودکی در پیدایش این بیماری اشاره دارند. از جمله مشاهده شده است در نوزادانی که به جای شیر مادر از شیر گاو تغذیه می‌شوند میزان واکنش‌های خود ایمنی بالا‌تر بوده در نتیجهٔ تأثیرات خود ایمنی وتخریب ساختمان پانکراس و میزان دیابت نوع اول بیشتر است.
دیابت نوع دوم
که حدود ۹۰ درصد موارد دیابت را شامل می‌گردد بطور کلی در بزرگسالی بروز می‌نماید اگر چه میزان آن در کودکان و نوجوانان بخصوص در کشورهای صنعتی و سایر کشورهایی که از روش زندگی و تغذیهٔ کشورهای صنعتی تبعیت می‌کنند رو به افزایش قابل توجهی است و به دلیل بروز آن در کودکی و نوجوانی نباید آنرا با دیابت نوع اول اشتباه گرفت.
پیدایش دیابت نوع دوم نه به دلیل کمبود انسولین بلکه در اثر ازدیاد مقاومت یا کاهش حساسیت دیوارهٔ سلول‌ها به عمل انسولین می‌باشد هر چند به مرور زمان و به دلیل نیاز بیشتر به ترشح انسولین برای غلبه بر این مقاومت و در نتیجه نیاز به کار بیشتر پانکراس در کنار التهاب و اختلال عمومی بدن نهایتاً این غده نیز دچار اختلال گردیده میزان ترشح انسولین مورد نیاز برای بدن بیمار کاهش می‌یابد. به این موضوع در بخش دلایل بیماری با جزییات بیشتر خواهیم پرداخت.
لازم به تذکر است که این بیماری پیش از آنکه بصورت کلینیکی بروز نماید سال‌ها به صورت مخفی در بدن وجود داشته است. خاصیت خود درمانی بدن هوشمند ما سعی در تصحیح و رفع التهاب و اختلال کار متابولیسم و غدهٔ پانکراس می‌نماید لیکن به دلیل ادامهٔ روش نادرست و ناسالم زندگی و تغذیه سرانجام بیماری بر قدرت تصحیح بدن غلبه نموده عوارض کلینیکی دیابت بصورت ازدیاد قند خون و تأثیرات آن بر ارگانهای مختلف بدن بروز می‌نماید.
دیابت نوع دوم را بیماری سمیت ناشی از چربی‌های اشباع یا لیپو توکسیسیتی[۱] (lipo toxicity) نامیده‌اند. به بیانی دیگر این بیماری ناشی از روش تغذیه ایست که در آن میزان مصرف کالری حاصل از چربی‌های اشباع حیوانی نسبت به مجموع کالری مصرفی در غذای روزمره بالا می‌باشد. به خاطر داشته باشیم که چربی‌ها بیش از دو برابر پروتئین‌ها و کربوهیدرات‌ها کالری تولید می‌کنند و مصرف دو یا سه وعده غذای حیوانی در روز که روش تغذیهٔ معمول متوسط جامعه می‌باشد توضیح خوبی برای سمیت ناشی از چربی‌ها و در نتیجه بالا رفتن میزان دیابت در افراد جامعه است. چنانکه خواهیم دید کمبود مصرف منیزیوم و فیبر غذایی که در سبزی‌ها و میوه‌ها و بطور کلی در مواد گیاهی وجود دارند نیز در ایجاد این لیپوتوکسیسیتی و در نتیجه ایجاد دیابت نقش عمده بازی می‌کند.
دیابت دوران بارداری
حدود ۲ درصد از کل دیابت‌ها را تشکیل داده چنانکه از نامش پیداست اول بار در دروان بارداری بروز می‌کند. دلیل آنرا ترشح هورمونهایی نظیر استروژن، پروژسترون، هورمونهای رشد، کورتیکو تروفین‌ها و پرولاکتین که توسط پلاسنتا ترشح می‌شوند می‌دانند. این هورمون‌ها عمل مغایر با عمل انسولین داشته و بخصوص در دوران بارداری که مصرف کالری بالا‌تر از حد معمول و در نتیجه نیاز به انسولین نیز بالا‌تر از حد نرمال می‌باشد باعث اختلال در متابولیسم قند‌ها و چربی‌ها می‌شوند. مشاهدات کلینیکی نشان می‌دهند که تغییرات تغذیه‌ای و اتخاذ تغذیهٔ سالم که حاوی میزان محدودی از چربی‌های اشباع و قندهای ساده هستند و ازدیاد مصرف گیاهان مختلف که شامل چربی‌های سالم غیر اشباع و فیبر غذایی و قندهای مرکب می‌باشند در پیشگیری و درمان این بیماری نقش عمده ایفا می‌کند. بدون تغییر رژیم غذایی و ازدیاد فعالیت بدنی این بیماری ادامه پیدا کرده و به دیابت نوع دوم می‌انجامد.
علایم بیماری دیابت
کاهش وزن، تکرر ادرار، افزایش بیش از حد گرسنگی و تشنگی، خستگی، اختلال دید، خارشهای پوستی، تاخیر در التیام جراحات بدنی مانند بریدگی‌ها و زخم‌ها از نشانه‌های معمول این بیماری است. گاه دیابت بخصوص دیابت نوع اول بصورت حاد همراه با اسیدوز شدید بدن، کیتو اسیدوز که می‌تواند به کوما منجر شود بروز می‌کند.
در افرادیکه داروهای دیابت برای پایین آوردن قند خون استفاده می‌کنند عارضه‌ای به نام هیپوگلیسمی یا پایین رفتن بیش از حد نرمال قند خون وجود دارد که همراه با لرزش بدن، تعرق شدید، گیجی، حس ناخوشی، گاه صرع بوده و در صورت پایین بودن شدید قند خون در نهایت می‌تواند بصورت خطرناک به حالت بیهوشی و کوما بیانجامد. باید توجه داشت که هیپوگلیسمی نه نتیجهٔ بیماری بلکه از عوارض مصرف داروست در نتیجه بیمارانی که داروی دیابت مصرف می‌کنند باید از این نکتهٔ مهم که‌گاه حتی می‌تواند به مرگ بیانجامد مطلع بوده به آن توجه جدی داشته باشند.
عوارض بیماری دیابت
چنانکه گفتیم دیابت بیماری عمومی بدن بوده و هیچ عضوی در بدن از تأثیرات نامطلوب و اغلب خطرناک این بیماری در امان نیست. جراحات قلب و عروق، پیدایش قند و پروتئین در ادرار به دلیل نارسایی کلیه‌ها، آسیبهای بینایی در اثر تجمع قند در عدسی چشم و گاه تا حد از دست دادن بینایی، جراحات و اختلالات سیستم عصبی و تأثیرات کلینیکی آن از جمله گزگز شدن، کم حسی یا بی‌حسی اعضای انتهایی بدن، دردهای عضلانی، زخم‌ها و جراحات پوستی بخصوص در انگشتان پا که می‌تواند درطول زمان و عدم رعایت اصول بهداشتی به قانقاریا و قطع پا بیانجامد، ناتوانی جنسی حاصل از اختلالات عصبی و عروقی دستگاه تناسلی در مردان، مشکلات گوارشی از جمله اسهال یا یبوست، اختلال در حرکات دودی و گوارشی معده و روده و اختلال در هضم و جذب غذا از عوارض این بیماری می‌باشند. اینها همه در صورت عدم کنترل قند خون و پیشرفت بیماری در طول سالیان است.
دلایل ایجاد بیماری
چنانکه ذکر شد دیابت نوع اول را به دلیل کم شدن ترشح انسولین می‌دانند که این خود نتیجهٔ از بین رفتن سلولهای بتای موجود در پانکراس که مسئول ترشح انسولین می‌باشند است. دلیل از بین رفتن این سلول‌ها را معمولا به دلایل خود ایمنی (اتو ایمیون) و یا دلایل ویروسی نسبت می‌دهند. افراد مبتلا به این بیماری معمولا بر خلاف افراد مبتلا به دیابت نوع دوم دارای وزن متعادل بوده و گفته می‌شود که حساسیت سلولی نسبت به انسولین نیز در این بیماران طبیعی است. زمینهٔ ژنتیک در دیابت نوع اول وجود دارد اما چنانکه می‌دانیم زمینهٔ ژنتیکی به معنای بروز مسلم بیماری نبوده و همواره عامل ثانوی محیطی مورد نیاز است تا با عمل بر زمینهٔ مساعد ژنتیکی باعث ایجاد بیماری گردد. وجود خویشاوند نزدیک و درجه یک مبتلا به دیابت نوع اول احتمال پیدایش این بیماری را بین ده تا پانزده درصد بالا‌تر می‌برد.
علاوه بر دلایل خود ایمنی و ویروسی از عوامل محیطی دیگر برای تولید این بیماری نظیر اضافه وزن در هنگام تولد، بالا بودن سن مادر در هنگام بارداری بیش از بیست و پنج سال و توکسمی دوران حاملگی نام برده شده است. هر چند حتی در دیابت نوع اول هم تغذیهٔ صحیح و روش زندگی سالم نقش اصلی در بروز و کنترل شدت بیماری ایفا می‌کند.
چنانکه ذکر شد دیابت نوع دوم به دسته‌ای از بیماریهای اختلال متابولیسم بدن به نام سندرم متابولیک متعلق است که در آن کاهش حساسیت سلولی به عمل انسولین از مشخصه‌های این بیماری است. سایر مولفه‌های سندروم متابولیک بالا بودن فشار خون، بیماری کبد چرب، گرفتگی رگ‌ها و بیماری قلبی، و ازدیاد چربی‌های مضر خون می‌باشد. و این اثباتی دیگر بر این نکته است که دیابت بخشی از اختلال و التهاب عمومی بدن بوده بصورت یک عارضهٔ مجزا و مختص یک ارگان نیست پس در درمان آن هم باید به اختلال و التهاب کل بدن و از بین بردن دلیل این اختلا ل و التهاب برخورد نمود و نه به یک عنصر مجزا و منفک. در این باره هم بیشتر آورده خواهد شد
مصرف اسیدهای چرب اشباع [۱] و همچنین عدم تعادل و تغییر فلور روده در ابتلا به سندروم متابولیک و دیابت نوع دوم نقش اولیه و عمده دارند. اسیدهای چرب اشباع هم در کاهش حساسیت سلولی به انسولین نقش داشته [۲و ۳و ۴و ۵و ۶] هم مستقیما بر عمل سلولهای تولید کننده انسولین اثر گذارده با ایجاد سمیت سلولی و مرگ سلولهای بتای پانکراس باعث کاهش ترشح انسولین می‌گردند. [۷]
چربی‌های اشباع همین اثر را بر سلولهای کبدی نیز داشته و با سمیت و مرگ سلولهای کبدی در ایجاد کبد چرب که بخشی از سندرم متابولیک می‌باشد نقش دارند. [۸ و ۹ و ۱۰]
مکانیسم مرگ سلولی را ایجاد پروتئین ۶ که به پروتئین مرگ معروف است و همچنین ازدیاد پروتیئن پی ۵۳ می‌دانند که هر دو از عوامل اتو فاژی و مرگ سلولی هستند. [۱۱]
کاهش مصرف چربی‌های اشباع که به وفور در مواد حیوانی یافت می‌شوند باعث کاهش چشمگیری در میزان نیاز بدن به انسولین می‌گردد.
باید دانست که چربی‌های اشباع که به مقدار کمی در مواد گیاهی مانند مغز‌ها و دانه‌ها و آووکادو یافت می‌شوند بدلیل نسبت مناسبشان با سایر چربی‌های مفید غیر اشباع و همچنین به دلیل وجود عواملی مانند منیزیوم و فیبر غذایی در تنظیم قند و چربی خون نقش مثبت داشته عوارض مصرف چربی‌های اشباع حیوانی را دارا نمی‌باشند.
عامل مهم دیگری که در ایجاد دیابت و بطور کلی التهاب و اختلال عمومی کار بدن نقش عمده بازی می‌کند اثر میکروبیوتا یا فلور روده است. فلور رودهٔ انسان امروزه بدلیل دور شدن از روش طبیعی زندگی و تغذیه و صنعتی و آزمایشگاهی شدن این دو، تغییر اساسی نموده است. امروزه، اثرات انکار ناپذیر و بیماری زای این تغییر به دلیل نتایج غیر قابل انکار مطالعات و تحقیقات علمی مورد توجه و اقبال جامعهٔ پزشکی قرار گرفته و نقش فلور فقیر یا ناسالم در ایجاد بیماریهایی مانند دیابت، اضافه وزن، مقاومت سلولی به انسولین، کبد چرب، بیماریهای قلب و عروق و انواع بیماریهای التهابی و خود ایمنی بیش از پیش شناخته شده مورد قبول در تئوری و عمل درمان قرار گرفته و می‌گیرد.
تحقیقات دلالت بر این دارند که انتقال فلور روده‌ای حیواناتی که در دامداری‌ها و مرغداری‌های صنعتی نگهداری می‌شوند باعث بالا رفتن شدید چربی خون و ایجاد مقاومت سلولی به انسولین در حیوانات یا انسان می‌گردد. فلور رودهٔ اشخاصی که دارای اضافه وزن هستند با افراد دارای وزن طبیعی متفاوت می‌باشد.
فلور روده در اثر نوع تغذیه متفاوت می‌شود بطوریکه آزمایشات نشان می‌دهند که نه تنها فلور رودهٔ گیاهخواران و گوشتخواران متفاوت است بلکه با شروع گیاهخواری صحیح نوع باکتری و میزان و تعداد آنها در روده تغییر کرده میزان باکتریهای مفید افزایش می‌یابند. فلور رودهٔ گیاهخواران بطور کلی متنوع‌تر بوده تعداد باکتریهای مفید آن بیشتر از فلور افرادی است که مواد حیوانی مصرف می‌کنند. نوع و میزان باکتریهای روده در ایجاد التهاب مزمن بدن و ایجاد سندروم متابولیک نقش دارند. [۹]
مکانیسم تولید التهاب بدن در نتیجهٔ تغییر نوع فلور روده‌ای را به علت نفوذ لیپوساکاریدهای موجود در دیوارهٔ سلولی باکتریهای گرم منفی به دیوارهٔ روده و نهایتا به جریان خون می‌دانند. این لیپوساکارید‌ها که در اثر نفوذ پذیری غیرطبیعی دیوارهٔ روده اجازهٔ جذب و ورود به جریان خون را پیدا می‌کنند پس از ورود به خون بصورت اندوتوکسین عمل نموده باعث ایجاد التهاب عمومی بدن و همچنین بالا رفتن مقاومت سلولی به انسولین می‌گردند [۱۲و ۱۳]. گفته می‌شود که اگر چه لیپوساکاریدهای باکتریهای گرم منفی در حالت عادی به میزانی اندک در جریان خون وجود دارند اما تحقیقات نشان می‌دهند که بطور مثال میزان این لیپوساکارید‌ها در جریان خون افرادی که دارای اضافه وزن و یا سندرم متابولیک می‌باشند به میزان چشمگیری فراوان‌تر است. مصرف غذاهای حیوانی که درصد بالایی از کالری خود را از چربی‌ها گرفته و در میزان فیبر غذایی و ریز مغذی‌ها فقیر می‌باشند باعث تغییر فلور روده گردیده تراوایی یا نفوذ پذیری دیوارهٔ روده را بالا برده در کنار جذب اندوتوکسین‌ها اجازهٔ عبور ملکولهای درشت از جمله پروتئین‌های نیمه هضمی را به خون می‌دهند که در یک رودهٔ سالم قابل عبور نمی‌باشد. این مواد به همراه افزایش اندوتوکسی‌ها اثرات التهابی عمومی در بدن ایجاد کرده چنانکه ذکر شد بر عمل سلولهای تولید کننده انسولین و بالا بردن مقاومت سلولی و ایجاد سندرم متابولیک اثر دارند [۱۴و ۱۵]
بر این مبنا تغییر فلور روده با تغییر رژیم غذایی نقش عمده‌ای در پیشگیری و بهبود سندروم متابولیک و بیماری دیابت ایفا می‌کند.
درمان دیابت
چنانکه اشاره شد دیابت بیماری التهاب و اختلال در متابولیسم بدن بوده با کل بدن سروکار دارد. بالا بودن قند خون تنها یکی از نشانه‌های این اختلال عمومی می‌باشد. بنابراین درمان سمپتوم یا نشانهٔ بیماری برخورد به معلول بوده با عدم برخورد به علت اصلی و اصلاح آن از درمان بیماری ناتوان است. تمرکز بر کنترل قند خون توسط دارو به معنای ادامهٔ پنهان اختلال متابولیکی بدن و در نتیجه پیشرفت بیماری دیابت در بدن می‌باشد. کنترل قند خون در خوش بینانه‌ترین حالت، ممکن است تأثیرات منفی ازدیاد قند خون بر اعضاء بدن را کاهش داده سرعت رشد ضایعات این بیماری را کند‌تر نماید. میزان بالای عوارض مختلف این بیماری از جمله سکتهٔ قلبی، زخمهای پوستی بخصوص در انگشتان پا که‌گاه به گانگرن و قطع پا می‌انجامد، مشکلات گوارشی معده و روده از جمله اختلال در حرکات دودی معده و روده، نارسایی کلیه، اختلال در بینایی، کاهش نیروی جنسی و سایر عوارض با وجود مصرف دارو صحتی بر این مدعاست.
اگر چه بیماران دیابت نوع اول نیاز به تزریق انسولین دارند اما در این بیماری هم با توجه به تغذیه سالم گیاهی و روش زندگی سالم می‌توان میزان نیاز یه انسولین را کاهش داد.
تنها راه درمان دیابت نوع دوم اما تغذیه و روش زندگی سالم است.
بدن حیوانات مختلف از جمله انسان مانند هر سیستم زنده و ارگانیک دیگر خاصیت خوددرمانی داشته و از توان تصحیح خود برخوردار است. تنها باید با ایجاد شرایط طبیعی و مناسب برای کار بدن، سموم اضافهٔ اندوخته شده در طول سالیان که بدن را در نهایت از حالت هوموستازی و بالانس خارج و اعمال فیزیولوژیک آنرا مختل کرده‌اند را پاکسازی نموده بدینطریق التهاب بدن را کاهش داده یا کلا رفع نمود تا سلامتی به بدن و اعضاء آن باز گردد.
تأثیرات نوع و میزان چربی‌های مصرفی و اثرات التهابی آن بر بدن، بر عمل غدهٔ پانکراس و بر ایجاد مقاومت سلولی به انسولین نشان دادیم. نقش فلور روده و تأثیر تعداد، نوع و نیاز به گوناگونی این باکتری‌ها و تأثیر آن بر سلامتی بدن را نیز بیان کردیم. تحقیقات و مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می‌دهند که دیابت بطور کلی در گیاهخوارانی که روش صحیح تغذیهٔ گیاهی دارند بسیار کمتر از افرادی است که از مواد حیوانی در غذای روزمره استفاده می‌کنند. [۱۶و۱۷]
دیابت در خام گیاهخواران یا کلا موجود نبوده یا میزان آن بسیار بسیار اندک می‌باشد.
التهاب و اختلال در کار عمومی بدن حاصل بدنی اسیدی است. و بدن اسیدی نتیجهٔ روش ناسالم تغذیه و زندگی است. مصرف غذاهای فراوری شده، محصولات حیوانی از هر نوع، چربی‌های اشباع و ترانس که در مواد حیوانی به وفور یافت می‌شوند، مصرف روغنهای مایع که ناپایدار بوده و در اثر حرارت به چربی‌های ترانس که التهابی می‌باشند تبدیل می‌گردند، مصرف قند و شکر و آرد و برنج سفید، مصرف غذاهای بسته بندی شده یا کنسروی، کمبود خواب، استرس و حساسیتهای محیطی، افکار منفی، عدم فعالیت بدنی، نگرانیهای عصبی و روحی، مصرف سیگار مشروب چای و قهوه، همگی از عوامل اسیدی نمودن بدن می‌باشند.
مواد حیوانی در کل باعث اسیدی شدن و التهاب بدن می‌گردند. مواد گیاهی در مجموع با آلکالی نمودن بدن خاصیت ضد التهابی دارند.
گیاهان بخصوص سبزی‌ها و میوه‌ها و مغز‌ها و دانه‌ها به ویژه اگر بصورت خام مصرف گردند علاوه بر دارا بودن فیتوکمیکال‌ها و آنتی اکسیدان‌ها، منابع غنی مواد معدنی مختلف از جمله منیزیوم، پتاسیم و ریز مغذی‌ها می‌باشند که با کمک به تعادل سدیم و پتاسیم داخل و خارج سلولی نقش اساسی در آلکالی نمودن و تصحیح التهاب بدن بازی می‌کنند. گیاهان همچنین سرشار از فیبر غذایی‌اند که در سلامت و تنوع و گوناگونی فلور روده و در نتیجه سن‌تر ویتامین‌ها و کوفاکتورهای مختلف در روده نقش عمده دارند.
مواد حیوانی برعکس گیاهان نه تنها دارای اسید آمینه‌هایی می‌باشند که در پروسهٔ سوخت و ساز نهایتا بدن را اسیدی می‌نمایند بلکه بدلیل فقر در میزان فیبر غذایی بر سلامت و تنوع فلور روده اثر منفی و بیماری‌زا دارند. مواد حیوانی بطور عام یا فاقد موادی مانند منیزیوم، ریز مغذی‌ها فیتوکمیکال‌ها، آنتی اکسیدان‌ها، مواد معدنی متنوع و پتاسیم هستند یا در این رابطه منبعی فقیر محسوب می‌شوند.
بزرگ‌ترین و خطرناک‌ترین مشکل تغذیه‌ای امروز بشر بخصوص در جوامع صنعتی و نیمه صنعتی نه کمبود پروتئین یا دیگر درشت مغذی‌ها بلکه وفور آنهاست. بزرگ‌ترین و خطرناک‌ترین کمبود تغذیه‌ای بشر امروز کمبود مصرف مواد گیاهی، سبزی‌ها و میوه‌ها و به ویژه به صورت خام در غذای روزمره می‌باشد که نتیجهٔ مستقیم آن کمبود ریز مغذی‌ها، منیزیوم و فیبر است.
تحقیقات نشان می‌دهند که منیزیوم موجود در گیاهان ریسک ابتلا به دیابت را به میزان ٪ ۳۵ پایین‌تر آورده همین اثر را بر قند خون ناشتا دارد. [۱۸]
ریز مغذی کرومیوم بعنوان کوفاکتور یا عامل کمکی ساخت انسولین عمل می‌کند
آهن هِم که در مواد حیوانی بخصوص گوشت و جگر وجود دارد عامل مهمی در بالا بردن ریسک دیابت است. [۱۹و ۲۰]
آهن غیر هِم یا آهن موجود در گیاهان، فاقد خاصیت تجمع زایی آهن هِم در بافت‌ها و اعضا مختلف بوده هضم و جذب آن در بدن متعادل‌تر و از قابلیت تنظیم بیشتری برخوردار است و در نتیجه آهن سالمتری برای بدن می‌باشد
بالا بودن میزان آهن اندوخته در بدن مقاومت سلولی به انسولین را بالا می‌برد. [۲۱]
علاوه بر تأثیر ریشه‌ای و مهم تغذیهٔ سالم بر بیماری دیابت باید به نقش فعالیت بدنی بصورت ورزش نیز اشاره نمود. ورزش و فعالیت بدنی حساسیت سلولی به انسولین را بالا برده و باعث پایین آوردن قند خون می‌گردد. ورزش و فعالیت بدنی همچنین از عوارض بیماری دیابت مانند سخت شدن و گرفتگی رگ‌ها، بالا رفتن فشار خون و بیماریهای قلب و عروق جلوگیری کرده یا میزان این عوارض را کاهش می‌دهد. [۲۲]
ورزش و فعالیت بدنی و تغذیهٔ سالم گیاهی علاوه بر اثرات ذکر شده با کاهش وزن باعث کنترل بهتر قند خون می‌گردند. اضافه وزن بخصوص بصورت تجمع چربی در اطراف شکم یکی از عوامل ریسک ابتلا به دیابت می‌باشد
بدن ما مجموعه‌ای از سلول‌ها، باکتری‌ها، مواد ذره بینی و اجزایی است که در خود یک اکوسیستم یا زیست محیط را بوجود می‌آورند. اکوسیستم بدن هر انسان نمادی از اکوسیستم بزرگ‌تر یعنی طبیعت است و قوانین موجود بر هر دو یکی است. ایندو در ارتباطی دو جانبه، داینامیک و پویا، و تنگاتنگ و مداوم با یکدیگر بوده سلامت هر یک بر دیگری اثر می‌گذارد.
سخن از تندرستی فردی بدون سخن گفتن از تندرستی محیط زیستش ناممکن و در بهترین حالت ناکامل است.
محیط زیست یک فرد شامل محیط زیست درونی و محیط زیست بیرونی اوست. همانگونه که ورود آشغال محیط زیست طبیعی را اشباع و آلوده کرده از سلامت آن می‌کاهد و همانگونه که امروز بشر نسبت به سلامت طبیعت و محیط زیست بیرونی‌اش أگاهی نسبی پیدا نموده و برای سلامت و بقای آن به روشهای پایدار می‌اندیشد سلامت اکوسیستم درونی بشر نیز نیاز به روشهای سالم و پایدار و ریشه‌ای برای سلامتی‌ای ادامه دار دارد.
غذایی که وارد بدن می‌کنیم حامل اطلاعات است. این اطلاعات با ورود غذا به بدن اجازهٔ ورود به اکوسیستم درونی بدن را پیدا می‌نمایند. اطلاعات موجود در غذای ورودی بر فعالیت متابولیک ده تریلیون سلول «خودی» و بر حیات صد تریلیون موجود ذره بینی دیگر که در بدن ما و با ما زندگی می‌کنند از طریق تأثیر برژنهای مختلف و فعال یا غیرفعال کردن آنها اثر می‌گذارند.
چگونگی ارتباط ما با خود و با افرادی که در زندگی خود با آنان در ارتباط می‌باشیم، نحوهٔ نگاه و تفکر ما به جهان و موجودات درون آن، احساسات ما و نحوهٔ زندگیمان همگی از طریق انرژی، و ارتعاشات آن اطلاعاتی را بر اکوسیستم درونی ما وارد می‌کنند که در سلامت یا عدم سلامت کلی بدن موثر است.
تا ارتباط انسان با خودش و با محیطش سالم نباشد صحبت از سلامت فرد بیهوده است.
روابط ناسالم، تفکرات و اندیشهٔ ناسالم، احساسات ناسالم و محیط زیست ناسالم فرد ناسالم بوجود آورده و به همین صورت فرد ناسالم نیز روابط ناسالم، اندیشه و تفکر و احساس و محیط زیست ناسالم ایجاد می‌کند. مکث و توجه بر همهٔ این امور برای فردی که که بدنبال سلامتی پایدار است از ضروریات است.
توصیه‌های تغذیه‌ای برای درمان بیماری دیابت
قطعی‌ترین و سریع‌ترین راه درمان دیابت روزهٔ آب است. روزهٔ آب باید تحت نظر فرد با تجربه در این زمینه صورت گیرد. اما چنانکه امکان یا تمایل انتخاب این روش وجود ندارد تغییرات غذایی و روش زندگی که در ادامه ذکر می‌شود به درمان قطعی این بیماری کمک می‌کنند
چنانکه ذکر شد دیابت در خام گیاهخواران وجود خارجی نداشته یا میزان آن بسیار قلیل است. آمار دیابت در میان گیاهخواران بسیار کمتر از افرادی است که از مواد حیوانی استفاده می‌کنند.
هر چه مصرف سبزی‌ها و مواد خام در غذای روزمره بیشتر باشد بهبود بیماری سریع‌تر است.
• اضافه کردن حداقل دو لیوان آب سبزیهای سبز شامل کاهو، جعفری، کرفس، خیار، اسفناج، بولاغ اوتی، و کلم قرمز به رژیم غذایی روزمره.
• حذف کامل لبنیات.
• جایگزین نمودن مواد حیوانی با حبوبات بخصوص عدس و ماش.
• جایگزین نمودن قندهای سفید و قندهای مصنوعی با میوهای خشک مانند توت خشک یا خرما. مصرف میوه‌های خشک در ابتدا باید کمتر باشد. اگرچه میزان این مصرف بستگی به مقدار سبزیهای مصرفی در روز دارد. اگر سبزی‌ها و آب آنها در ابتدا بیشترین بخش غذای شما را تشکیل می‌دهند میزان مصرف میوه‌های خام و خشک می‌تواند بالا‌تر باشد.
• اضافه کردن سبزیهای خام بصورت یک سالاد بزرگ بعنوان یک وعدهٔ غذایی شامل سبزیهای مختلف بخصوص کاهو، خیار، جوانه‌ها، بروکلی، کلم پیچ سبز و قرمز، کلم قمری، هویج و چغندر خام، گوجه فرنگی و انواع سبزیهای موسوم به سبزی خوردن بخصوص جعفری، گشنیز و شوید به همراه آووکادو و مشتی از دانه‌های خام مانند دانهٔ آفتابگردان یا کدوی خیس خورده در آب به مدت یکی دو ساعت، شاهدانهٔ خام و دانهٔ کتان بخصوص بصورت کوبیده شده.
ایدهٔ غذایی یک روز می‌تواند به صورت زیر باشد:
صبحانه
آب سبزی، یک مشت گردو و بادام خیس داده به همراه میوه. کسانی که تمایل به مصرف مواد پخته دارند می‌توانند از جو پخته شده بدون روغن به همراه دانهٔ شاهدانه و دانهٔ کتان کوبیده شده یا عدس پخته به همراه دانهٔ کتان و یا سبزیهای مختلف بخار پز برای صبحانه به همراه میوه استفاده کنند.
در ابتدای شروع تغییر رژیم غذایی مصرف سبزی‌ها بخصوص بصورت خام باید بیشتر از میوه‌ها باشد. پس از دو سه هفته که متابولیسم بدن به صورت بالانس تری در آمده قند خون قابل کنترل‌تر شد می‌توان میوه‌ها را اضافه نمود
ناهار
ظرفی بزرگ از سالاد (اگر در ابتدا به دلیل مشکلات گوارشی و عادت به مصرف غذاهای ناسالم قدرت تغییر ناگهانی به اضافه کردن انواع سبزی‌ها را ندارید توصیه می‌کنم با کاهو و سبزی خوردن مختلف بخصوص نعنا و جعفری شروع کنید و سپس در روزهای آینده سبزیهای دیگر را اضافه نمایید.) مصرف چند برش نازک زنجفیل به هضم غذا و جلوگیری از نفخ کمک می‌کند.
مصرف آووکادو به همراه سالاد توصیه می‌شود.
در صورت تمایل به مصرف نان از کمترین میزان نان و همچنین از نان جو یا چاودار سبوس دار بدون روغن که به آن دانهٔ کتان اضافه شده باشد استفاده کنید.
از مصرف روغن، مواد حیوانی، قند و شکر و غذاهای آماده خودداری کنید.
مصرف برنج را به حداقل رسانده و آنرا با حبوبات مختلف که همراه سبزیهایی مانند هویج، بروکلی، نخود یا لوبیای سبز پخته شده باشند جایگزین کنید. در صورت تمایل به مصرف برنج از برنج قهوه‌ای استفاده کرد در طبخ آن از روغن استفاده نکنید.
شام
شام را زود‌تر و سبک میل کنید. قبل از شام یک لیوان آب سبزیهای سبز بنوشید.
شام سالاد، حبوبات، به همراه سبزیهای بخار پز و در صورت تمایل میوه. چند عدد بادام یا گردو به همراه شام باعث باقی ماندن غذا در معده و طولانی‌تر شدن هضم می‌گردد و در نتیجه از پایین رفتن غیرعادی قند خون در افرادی که هنوز از داروی دیابت استفاده می‌کنند جلوگیری می‌کند.
با چنین رژیم غذایی دارو را با سرعت بیشتری می‌توان کنار گذاشت. اگر دیابت شما در مرحلهٔ قابل کنترلی قرار دارد ممکن است بتوانید مصرف دارو را از ابتدا کلا قطع کنید. اگر روی انسولین هستید قطع آن باید در طول زمان و به آهستگی و برمبنای پاسخ بدن به رژیم غذایی صورت گیرد.
• ورزش و پیاده روی روزمره در هوای آزاد و در طبیعت را در برنامهٔ کار روزمره قرار دهید.
• نور آفتاب مطلقا خاصیت درمانی و ضد التهابی برای بدن دارد. از تابش نور آفتاب بر روی بدن خود غافل نباشید. مصرف کرمهای ضد آفتاب را مطلقا کنار بگذارید.
• مثبت باشید و مثبت فکر کنید و از افراد یا موضوعاتی که باعث استرس، و منفی بودن شما می‌شوند پرهیز کنید.
• به قدرت هوشمندی و خود درمانی بدن ایمان داشته باشید. بدن بهتر از پزشک شما می‌داند چه باید بکند. یاد بگیرید که به بدن خود گوش دهید.
• به طبیعت نزدیک باشید و ساده زندگی کنید. مهر به خود، به طبیعت و همهٔ موجودات آنرا در دل زنده کنید. شفقت به خود و به حیات را در دل بپرورید که این روحی سالم و تنی سالم‌تر برایتان به ارمغان خواهد آورد.
• جالب است بدانید که قرص متفورمین از گیاه دارویی کالگا استخراج می‌شود. این گیاه بصورت قرص از ردهٔ گیاهان دارویی برای درمان دیابتهایی که قابل کنترل ترند در بازار عرضه می‌شود
• در حیوانات سگ و گربه‌هایی که در خانه‌ها زندگی کرده و از غذای انسانی استفاده می‌کنند نیز دچار بیماری دیابت می‌شوند. آیا این حقیقت در مورد غذای مصرفی ما پیامی برایمان دارد؟
خلاصهٔ مقاله:
دیابت بیماری عمومی بدن است که در اثر التهاب و در نتبجه اختلال در کار متابولیسم بدن بوجود می‌آید.
دلیل اصلی دیابت را تأثیر التهابی و سمی چربی‌های اشباع و تغییر فلور روده می‌دانند.
چربی‌های اشباع در مواد حیوانی به وفور یافت می‌شود و این توضیحی بر التهابی بودن این مواد در بدن است.
فلور روده با مصرف غذاهای گیاهی سالم‌تر و متنوع‌تر می‌شود.
بالا بودن قند خون تنها یک سمپتوم یا نشانه است.
مصرف دارو برای پایین آوردن قند خون تنها به نشانهٔ بیماری است که توجه دارد نه به علت آن.
دارو قادر به درمان دیابت نیست. عوارض بیماری دیابت حتی با مصرف دارو هم ادامه پیدا کرده در بهترین حالت تنها ممکن است سرعت کمتری داشته باشد.
تغییر رژیم غذایی به رژیمی که مبتنی بر مصرف سبزی‌ها و میوه‌ها و مغز‌ها و دانه‌ها بخصوص بصورت خام باشد به همراه فعالیت بدنی و کاهش وزن بهترین و قطعی‌ترین و تنها روش درمان دیابت است. در این رابطه باید توجه به خواب و استراحت کافی، اعصابی آرام، زندگی ساده و دور از استرس و نزدیک به طبیعت و قوانین طبیعی، روابط و تفکر مثبت و بالنده و سازنده و قلبی پر از عشق و مهربانی برای خود برای، زندگی و همهٔ موجودات آنرا نیز در سرلوحهٔ زندگی روزمره قرار داد.
.
.
References:
1) Am. Journal of Clinical Nutrition , 2003
2) “Pathogenesis of type 2 diabetes: Tracing the reverse route from cure to cause”, Diabetica ( 2008), 51:1781-1789
3) Lovejoy JC, Windhauser MM, Rood JC, de la Bretonne JA. Effect of a controlled high fat versus low-fat diet on insulin sensitivity and leptin levels in African-American and Caucasian women. Metab. 1998; 47:1520-1524
4) See # 16
5) Brunzell JD, Lerner RL, Hazard WR, Porte D, Bierman EL. Improved glucose tolerance with high carbohydrate feeding in mild diabetes. N Eng J Med. 1971;284:521-524
6) Fukagawa NK, Anderson JW, Hageman G, Young VR, Miaker KL. High-Carbohydrate, high fiber diet increase peripheral inslin sensitivity inn healthy young and old adults. Am J Clin Nutr. 1990;52:524-528
7 ) C. Xiao , A. Giacca, A. Cerpentier “ Differential effects of monounsaturated , polyunsaturated and saturated fat ingestion on glucose -stimulated insulin secretion, sensitivity and clearance in over weight and obese non diabetic humans.” Diabetologia, (2006) , 49; 1371-1379
8) “Dietary habits and their relation to insulin resistance and postprandial lipemia in non alcoholic steatohepatitis.” Hepatology, 2003, (37); 909-916
9) The American J of Gastroenterology Supplements, Volume 1, Issue 1, July 2012 www.amjgastro.com
10) “Fatty acids and glucolipotoxicity in the pathogenesis of type 2 diabetes”. Biochemical Society Transaction, (2008); volume 36, part 3
11) “ Death protein 5 and P53 upregulate modulator of Apoptosis mediates human B cell Apoptosis”. , Diabetica, 61:2763-7775, 2012
12) Cani PD, Amar J, Iglesias MA, et al “Metabolic endotoxemia initiates obesity and insulin resistance”. Diabetes, 2007; 56: 1761-72
13) Brun P, Castagliuolo I, Di Leo V, et al “ Increase intestinal permeability in obese mice: new evidence in the pathogenesis of non alcoholic steatohepatitis. Am J Physiol Gastrointes Liver Physiol., 2007; 292: G 518-25
14) Erridge C, Attina T, Spickett CM et al “ A high fat meal induces low grade endotoxemia: evidence of a novel mechanism of post prandial inflammation. Am J Clin Nutr 2007; 86: 1286-92
15) Amar J, Burcelin R, Ruidavets JB et al “ Energy intake is associated with endotoxemia in apparently healthy men. Am J Clin Nutr 2008; 87: 1219-23
16) Barnard RJ, JungT, Inkeles SB, Diet and exercise in the treatment of NIDDM: the need for early emphasis. Diab Care. 1994;17:1469-1472
17) Barnard ND, Cohen J, Jenkins DJ, et al. A low-fat, vegan diet improves glycemic control and cardiovascular risk factors in a randomized clinical trial in individuals with type 2 diabetes. Diab Care. 2006;29:1777-1783
18 ) Lopez- Riura R, Willett WC, Rimm EB, et al. Magnesium intake and risk of type 2 diabetes in men and women. Diabetes Care, 2004;27:134-140
19) Rajpathak S, Ma J, Manson J, Willett WC, Hu FB. Iron intake and the risk of type 2 diabetes in women: a prospective cohort study. Diabetes Care. Diabetes Care. 2006,29:1370-1376
20) Lovejoy JC, Windhauser MM, Rood JC, de la Bretonne JA, Effect of a controlled high- fat versus low-fat diet on insulin sensitivity and leptin levels in African-American and Caucasian women. Metab. 1998;47: 1520-1524
21) Hua NW, Stoohs RA, Facchini FS. Low iron status and enhanced insulin sensitivity in lacto-ovo-vegetarians. Br J Nutr. 2001;86:515-519
22 ) National Heart, Lung and Blood Institute change intensive blood sugar treatment strategy in clinical trial of diabetes and cardiovascular diseases. ( Press release) NIH News. http:// public.nhibi.nih.gov/newsroomhoe/ GetPressRelease.aspx?id=2551. April 9 2008
